Türkçe adını 1945’te yürürlüğe giren bir yasa ile alan ‘ekim’, ekme eyleminden türetilmiştir. Bu ismin seçilmiş olması, tarımsal faaliyetler kapsamında tarlaların sürülüp toprağın ekildiği ay olmasından kaynaklanmıştır. Cumhuriyet’in ilanından sonra ‘ilk teşrin’ veya ‘birinci teşrin’ olarak adlandırılmaya başlanan bu ayın daha önceleri ‘teşrin-i evvel’ olarak kullanılan ismi ise, İbrani Takvimi’nin ilk ayını ifade eden ‘tişri’ kelimesinden geliyor ve kökeni Sümer’e kadar uzanıyor.
Ekim’in batı dillerindeki karşılığı ise Latince’den geliyor. Gregoryen takvimin onuncu ayı olan Ekim, Jülyen (Rumi) takvimin sekizinci ayıydı ve Latince ‘sekizinci ay’ anlamına gelen ‘october mensis’ olarak adlandırılıyordu.
Ekim ayı ülkemizde mantar toplamak için en uygun aylardan biri. Konuyla ilgili aşağıdaki yazılardan faydalanabilirsiniz:
Gaye Şahin: Türkiye’de Mantar Avı , Arzu Sak Seyhun: Mantar Mevsimi Derken, Neden Bahsediyoruz?
İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün hazırlamış olduğu, ekim ayında yapılacak zirai işlerin listelendiği ‘Ekim Ayı Tarım Takvimi’ne buradan ulaşabilirsiniz.
EKİM AYINDA YETİŞEN SEBZELER
Ceviz, Çarliston Biber, Dolmalık Biber, Domates, Fındık, Havuç, Ispanak, Kabak, Karnabahar, Kereviz, Kırmızı Kapya Biber, Kırmızı Turp, Kış Kabağı, Lahana, Mantar, Patates, Patlıcan, Pırasa, Soğan, Taze Fasulye, Yer Elması, Yeşil Biber ile Biberiye, Dereotu, Fesleğen, Kıvırcık Marul, Marul, Maydanoz, Nane, Reyhan, Roka, Tere gibi taze ot ve yeşillikler.
EKİM AYINDA YETİŞEN MEYVELER
Armut, Ayva, Ceviz, Elma, Erik (kırmızı), Greyfurt, Hünnap, İncir, Kavun, Kestane, Kızılcık, Mandalina, Muz, Nar, Üzüm
EKİM AYINDA AVLANAN BALIKLAR
Balık sezonunun en canlı aylarındandır. Palamutun da en lezzetli zamanıdır.
Barbun, Çipura, Hamsi, İstavrit, Kılıç Balığı, Levrek, Lüfer, Mercan, Orfoz, Palamut, Sardalye, Tekir, Traça
Bİ’ NOT
Ekim ayında yüksek miktarda omega-3 içeren cevizi taze olarak tüketebilirsiniz.
- Yararlanılan Kaynaklar:
*Crowl, Lawrence A. A History of the Months and the Meanings of their Names. http://www.crowl.org/Lawrence/time/months.html (Erişim tarihi: 29 Mayıs 2022)
*Nişanyan Sözlük. Ekim. https://www.nisanyansozluk.com/kelime/ekim (Erişim tarihi: 29 Mayıs 2022)
*Özkan, Selahattin. Ay Adları ve Tarihsel Kökenleri Üzerine Kısa Bir Deneme. http://www.gunceltarih.org/2011/10/ay-adlar-ve-tarihsel-kokenleri-uzerine.html (Erişim tarihi: 29 Mayıs 2022)
*Pasiner, Ali. Balık ve Olta. İstanbul: Remzi Kitabevi, 2019.
