Arapça ‘bölen, taksim eden’ anlamına gelen ‘ḳāsim‘ sözünden türeyen ‘kasım’, 1945’te yürürlüğe giren bir yasa ile ismi değiştirilmeden evvel ‘teşrin-i sani’ yani ‘ikinci teşrin’ olarak adlandırılıyordu. Teşrin kelimesi ise dilimize İbrani kaynaklarından geçmiştir ve Sümer kökenlidir.
Bu aya bu ismin verilmesinin sebebi hakkında iki farklı görüş var. Bir görüş, kasım ayında bitkilerin kısımlara ayrılıp bakımlarının yapılması nedeniyle, tarımsal faaliyetleri resmileştirmek için bu adın verildiği düşüncesine dayanırken; diğer görüş ise, ‘Kasım Günleri’nin başladığı ay olması nedeniyle bu adın verildiğini savunuyor. Rumi takvime göre, bir yıl ‘Hızır’ ve ‘Kasım’ olarak iki mevsime ayrılır. Yaz mevsimi, 23 Nisan’da (Miladi 6 Mayıs) başlar, 26 Ekim’e (Miladi 8 Kasım) kadar sürer ve bu süreye ‘Yaz Günleri’ ya da ‘Hızır Günleri’ adı verilir. Kış mevsimi ise, 26 Ekim’de (Miladi 8 Kasım) başlar, 23 Nisan’a (Miladi 6 Mayıs) kadar devam eder ve bu süreye de ‘Kasım Günleri’ denir.
Anadolu’daki eski kullanımı ‘songüz’ olan ‘kasım’ın batı dillerindeki karşılığı ise Latince’den geliyor. Gregoryen takvimin on birinci ayı olan kasım, Jülyen (Rumi) takvimin dokuzuncu ayıydı ve Latince ‘dokuzuncu ay’ anlamına gelen ‘novembris mensis’ olarak adlandırılıyordu. Günümüz İngilizcesinde ise ‘november’ olarak geçiyor.
İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün hazırlamış olduğu, kasım ayında yapılacak zirai işlerin listelendiği ‘Kasım Ayı Tarım Takvimi’ne buradan ulaşabilirsiniz.
KASIM AYINDA YETİŞEN SEBZELER
Bal Kabağı, Brüksel Lahanası, Domates, Havuç, Ispanak, Karnabahar, Kereviz, Kış Kabağı, Lahana, Patlıcan, Pazı, Pırasa, Soğan, Şalgam, Turp, Yer Elması ile Biberiye, Kıvırcık Marul, Marul, Maydanoz, Nane, Roka, Tere gibi taze ot ve yeşillikler.
KASIM AYINDA YETİŞEN MEYVELER
Armut, Ayva, Cennet Hurması (Trabzon Hurması), Ceviz, Elma, Greyfurt, Kestane, Kivi, Kuşburnu, Mandalina, Muz, Nar, Portakal, Üzüm
KASIM AYINDA AVLANAN BALIKLAR
Lüferin en lezzetli zamanlarıdır. Ayrıca torik akışının da en yoğun olduğu zamandır.
Hamsi, İstavrit, Lüfer, Mezgit, Orfoz, Palamut, Ringa, Sarıağız, Tekir, Torik, Uskumru
Tatlı su balığı olarak ise Kefal, Sazan ve Yayın balıkları avlanır.
Bİ’ NOT
Bol beta-karoten içeren bal kabağını kasım ayı boyunca çorba, fırınlanmış veya tencere yemeği olarak ve tatlılarda kullanarak diyetinize mutlaka katın.
- Yararlanılan Kaynaklar:
*Crowl, Lawrence A. A History of the Months and the Meanings of their Names. http://www.crowl.org/Lawrence/time/months.html (Erişim tarihi: 22 Haziran 2022)
*Nişanyan Sözlük. Kasım. https://www.nisanyansozluk.com/kelime/kasım (Erişim tarihi: 22 Haziran 2022)
*Özkan, Selahattin. Ay Adları ve Tarihsel Kökenleri Üzerine Kısa Bir Deneme. http://www.gunceltarih.org/2011/10/ay-adlar-ve-tarihsel-kokenleri-uzerine.html (Erişim tarihi: 22 Haziran 2022)
*Pasiner, Ali. Balık ve Olta. İstanbul: Remzi Kitabevi, 2019.